Park Narodowy Gór Stołowych

Park Narodowy Gór Stołowych powstał w 1993 roku i jako jedyny w Polsce został utworzony w celu ochrony przyrody nieożywionej. Pasmo Gór Stołowych to jedyny w kraju przykład gór typ płytowego, zbudowanych z piaskowca skały osadowej). Czas formowania się osadów pasma przypadł na górną kredę - około 140 milionów lat temu. Odwiedzając park narodowy można zobaczyć przyrodę, przynajmniej we fragmentach, taką jaka była zanim człowiek w swojej chęci do "ulepszania" świata jej nie zmienił. Nasz Park jest szczególny, bo tak pięknych form skalnych nigdzie więcej w Polsce nie spotkamy. Jest piękna niemiecka legenda o powstaniu Gór Stołowych. Przytoczę ją w wersji bardzo skróconej: Pan Bóg po sześciu dniach tworzenia świata usiadł na tronie bardzo zmęczony. Przygląda się swojemu dziełu bardzo zadowolony i nagle w jednym miejscu zauważa czarną dziurę. Był już tak zmęczony tworzeniem, że do głowy nie przychodził mu żaden pomysł. Niewiele się zastanawiając chwycił kawałek nieba i zrzucił na ziemię. I tak powstały Góry Stołowe.

To, że park ma na celu przede wszystkim ochronę przyrody nieożywionej nie oznacza, że brakuje w nim rzadkich gatunków. Najcenniejszymi okazami flory są goryczuszka czeska, która jest endemitem Masywu Czeskiego i gatunkiem priorytetowym, dla którego tworzy się obszary Natura 2000. W Polsce potwierdzono jej cztery stanowiska, w tym dwa na obszarze Parku Narodowego Gór Stołowych. Znajduje się tu także jedyne stanowisko w Polsce zagrożonej wyginięciem skalnicy zwodniczej oraz populacja narażonej na wymarcie sosny drzewokosej.

Do najcenniejszych elementów ornitofauny parku należą natomiast sowy. Gniazdują tu aż trzy rzadkie gatunki: puchacz, sóweczka i włochatka. Należą one do najliczniejszych w kraju i osiągają największe w Polsce zagęszczenia populacji. Ważnymi gatunkami związanymi z siedliskami mokradłowymi są też bociany czarne - poza Górami Stołowymi rzadko spotykane w górach. Cennym elementem świata zwierzęcego parku narodowego jest także bogata fauna nietoperzy, licząca 19 gatunków z 25 stwierdzonych w Polsce. Jak na stosunkowo niewielki obszar, jakim są Góry Stołowe, jest to znaczna liczba. Rzadkie w skali kraju są także gryzoni z rodziny popielicowa tych: koszatka oraz orzesznica i popielica.

Odwiedzający muszą jednak pamiętać, że podstawową zasadą korzystania z przyrody w parkach narodowych jest poruszanie się jedynie po wyznaczonych szlakach turystycznych oraz stosowanie się do zarządzeń Dyrektora Parku, które są uzupełnieniem ogólnych zapisów ustawy o ochronie przyrody. Wszelkie tego rodzaju informacje można sprawdzić na stronach internetowych Parku Narodowego Gór Stołowych.

Mało kto wie, że w Karłowie w Górach Stołowych miała miejsce także pierwsza na świecie nominacja przewodnicka. Było to w 1813 roku, a pierwszym przewodnikiem został sołtys Karłowa Franz Pabel. W 2013 roku uroczyście obchodzona będzie dwusetna rocznica tej nominacji połączoną z dwudziestą rocznicą powołania Parku Narodowego Gór Stołowych. Już teraz serdecznie zapraszam na to wydarzenie.