Wystawa „Parki narodowe i krajobrazowe w województwie podkarpackim”

Ekspozycję można zwiedzać od 1 lipca do 7 września 2015 r. w budynku WiMBP w Rzeszowie przy ul. Sokoła 13, w godzinach otwarcia biblioteki.

Wstęp wolny!

Województwo podkarpackie należy do regionów wyjątkowo cennych pod względem wartości przyrodniczych. O jakości walorów przyrodniczo-krajobrazowych województwa świadczy istnienie wielu form ochrony przyrody, które łącznie zajmują powierzchnię 861.840,40 ha, co stanowi prawie 48% powierzchni całego województwa. Podkarpacie posiada 2 parki narodowe, 94 rezerwaty przyrody, 10 parków krajobrazowych, 13 obszarów chronionego krajobrazu, 1262 pomniki przyrody oraz setki ścieżek przyrodniczych.

Część obszarów chronionych w województwie objęta została ochroną w ramach światowych sieci obszarów chronionych. Unikatowe w skali europejskiej walory przyrodnicze Bieszczadów przyczyniły się do utworzenia na tym terenie Międzynarodowego Rezerwatu Biosfery „Karpaty Wschodnie”. Powstał on w 1992 r. pod patronatem UNESCO w ramach programu „Man and Biosphere” („Człowiek i Biosfera”). Rezerwat obejmuje sąsiadujące ze sobą tereny w Polsce, na Słowacji i na Ukrainie. Po polskiej stronie w skład rezerwatu wchodzą: Bieszczadzki Park Narodowy i będące jego otuliną Parki Krajobrazowe – Ciśniańsko-Wetliński i Doliny Sanu.

W Podkarpackiem są dwa parki narodowe: bieszczadzki – trzeci co do wielkości w Polsce, oraz magurski. Obejmują obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Najważniejszym celem parków narodowych jest zachowanie różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej oraz walorów krajobrazowych, a także odtworzenie zniekształconych siedlisk przyrodniczych: roślin, zwierząt i grzybów.

Bieszczadzki Park Narodowy utworzony w 1973 r. zajmuje obszar 29.202 ha. W jego granicach znajdują się najwyższe i najciekawsze, pod względem przyrodniczym i krajobrazowym, partie górskie Bieszczadów. Występują tu lasy mieszane z bukiem karpackim, jaworem, jodłą i świerkiem. Szatę rośliną reprezentują endemity karpackie: pszeniec biały i lepnica karpacka. Flora parku zawiera wiele gatunków wschodniokarpackich, charakterystycznych dla Bieszczadów. Do nich należą, m.in. wilczomlecz karpacki, goździk skupiony oraz chaber Kotschy'ego. Z flory wysokogórskiej na uwagę zasługuje alpejska turzyca skalna i pierwiosnka długokwiatowa. Bardzo bogaty jest świat zwierząt. Z ssaków występują: żubr, niedźwiedź brunatny, żbik, wilk, ryś, jeleń. Osobliwością jest reliktowy wąż Eskulapa. Logo Bieszczadzkiego Parku Narodowego to ryś.

Magurski Park Narodowy zajmujący powierzchnię 19.439 ha został utworzony w 1995 r. Obejmuje on lesistą, silnie pociętą dolinami potoków część Beskidu Niskiego. Na jego obszarze dominują niewysokie, łagodne, zalesione grzbiety górskie. W Parku chronione są przede wszystkim unikatowe walory Beskidu Niskiego. Przeważającą część Parku zajmują lasy, znajdują się tu także liczne łąki i pastwiska oraz torfowiska. Wśród ssaków występują: niedźwiedź, ryś, żbik, wydra, bóbr, sarna, ale także rzadko spotykany w terenie górskim łoś. Spośród ptaków występują: orzeł przedni, orlik krzykliwy, puchacz, drozd obrożny, bocian czarny. Licznie bytują tutaj płazy i gady: salamandra, kumak, gniewosz oraz traszka górska i endemiczna dla Karpat traszka karpacka. Logo Magurskiego Parku Narodowego stanowi wizerunek orlika krzykliwego. Na uwagę zasługują osobliwości geologiczne i malownicze przełomy Wisłoki. Na terenie Parku znajduje się rezerwat skalny Kornuty i pomnik przyrody „Diabli Kamień”.

W województwie podkarpackim ustanowiono również 10 parków krajobrazowych:
• Jaśliski Park Krajobrazowy,
• Ciśniańsko-Wetliński Park Krajobrazowy,
• Park Krajobrazowy Doliny Sanu,
• Czarnorzecko-Strzyżowski Park Krajobrazowy,
• Park Krajobrazowy Gór Słonnych,
• Park Krajobrazowy Pogórza Przemyskiego,
• Południoworoztoczański Park Krajobrazowy,
• Park Krajobrazowy Puszczy Solskiej,
• Park Krajobrazowy Lasy Janowskie,
• Park Krajobrazowy Pasma Brzanki.

Na wystawie pokazano fotografie, głównie z wydawnictw albumowych, prezentujące unikatową różnorodność krajobrazu oraz bogactwo flory i fauny podkarpackich parków narodowych i krajobrazowych. To miejsca, które urzekają naturalnym pięknem i świadczą o niezwykłym bogactwie przyrodniczym regionu.

Renata Babiarz

Wystawę można zwiedzać od 1 lipca do 7 września br. w godzinach otwarcia Biblioteki, przy ul. Sokoła 13.